Nadciśnienie tętnicze, znane również jako wysokie ciśnienie krwi, jest stanem, w którym ciśnienie krwi w tętnicach jest stale podwyższone. Jest to jedna z najczęściej występujących chorób układu krążenia, która, jeśli nie jest odpowiednio leczona, może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak zawał serca, udar mózgu, niewydolność nerek czy problemy z widzeniem. Nadciśnienie może występować samoistnie (pierwotne nadciśnienie) lub być wynikiem innej choroby (wtórne nadciśnienie).
Co ciekawe, wiele osób z nadciśnieniem nie odczuwa żadnych objawów, co czyni tę chorobę szczególnie niebezpieczną, ponieważ pozostaje niezdiagnozowana przez długi czas. Jednak w zaawansowanych stadiach lub w przypadku kryzysu nadciśnieniowego, mogą pojawić się takie objawy jak:
- Bóle głowy, szczególnie w okolicy potylicznej, występujące rano.
- Zawroty głowy.
- Krwawienie z nosa.
- Zmęczenie i osłabienie.
- Niestabilność emocjonalna, drażliwość.
- Ból w klatce piersiowej.
- Duszność.
Diagnoza nadciśnienia opiera się głównie na pomiarach ciśnienia krwi. Standardowo ciśnienie krwi jest mierzone w milimetrach słupa rtęci (mmHg) i składa się z dwóch wartości: ciśnienia skurczowego (górne) i rozkurczowego (dolne). Według wytycznych WHO, nadciśnienie stwierdza się, gdy ciśnienie skurczowe wynosi 140 mmHg lub więcej, a rozkurczowe 90 mmHg lub więcej, mierzone przy wielokrotnych okazjach. Proces diagnozowania obejmuje:
- Wstępne pomiary ciśnienia krwi w gabinecie lekarskim.
objawy i diagnozowanie chorob page 31 nadciśnienie- Pomiary domowe za pomocą automatycznego ciśnieniomierza, aby ocenić, czy nadciśnienie nie jest efektem tzw. białego fartucha.
- Testy diagnostyczne, takie jak EKG, echokardiogram, badania krwi i moczu, aby wykluczyć lub potwierdzić inne przyczyny podwyższonego ciśnienia.
Nadciśnienie jest często związane z pewnymi czynnikami ryzyka, które można podzielić na modyfikowalne i niemodyfikowalne. Modyfikowalne obejmują styl życia, takie jak:
- Otyłość i nadwaga.
- Siedzący tryb życia.
- Dieta bogata w sód i tłuszcze nasycone.
- Nadużywanie alkoholu.
- Palenie tytoniu.
Niemodyfikowalne to:
- Wiek (ryzyko wzrasta wraz z wiekiem).
- Płeć (mężczyźni częściej mają nadciśnienie w młodszym wieku niż kobiety).
- Historia rodzinna nadciśnienia.
Profilaktyka polega na zmianie stylu życia, w tym regularnej aktywności fizycznej, zdrowej diecie niskosodowej, utrzymaniu prawidłowej masy ciała, unikaniu używek oraz regularnym monitorowaniu ciśnienia krwi.
Leczenie nadciśnienia zależy od jego stopnia i współistniejących chorób. Obejmuje ono:
- Zmiany stylu życia, takie jak te wymienione w profilaktyce.
- Farmakoterapię, gdzie leki mogą obejmować diuretyki, beta-blokery, inhibitory ACE, antagonisty receptora angiotensyny II, blokery kanału wapniowego i inne.
- Kontrola innych schorzeń, które mogą wpływać na ciśnienie krwi, takich jak cukrzyca, choroby nerek czy choroby tarczycy.
Ważne jest, aby leczenie było dostosowane indywidualnie do pacjenta, z regularnymi kontrolami i dostosowaniami leczenia, aby minimalizować ryzyko powikłań zdrowotnych związanych z nadciśnieniem.